O PROJEKCIE

Jedyną książkową publikacją traktującą wyłącznie o Stalagu IF Sudauen jest książka Pana Edmunda Sobonia „Piekło pod niebem suwalskim”. To właśnie ta pozycja była iskrą zapalną Krzysztofa Dawid Kowalewskiego do zrealizowania filmu dokumentalnego, który przybliży widzom historię tego mrocznego miejsca. W lutym 2021 roku twórca otrzymał z rąk prezydenta Suwałk – Czesława Renkiewicza stypendium artystyczne, w ramach którego zrealizował film będący opowieścią o Stalagu IF. Uroczysta premiera odbyła się 1 września 2022 roku w kinie Cinema Lumiere w Suwałkach. Od tamtej pory dokument miał wiele pokazów, które zgromadziły kilkadziesiąt tysięcy widzów. Wiele z nich zakończyło się spotkaniami z autorem, podczas których widzowie dowiedzieli się o kulisach powstawania filmu oraz mogli usłyszeć rozwinięcia wątków wspomnianych w filmie.

stalag if sudauen

Okryty tajemnicą obóz jeniecki był początkiem

Na terenie dzisiejszych Suwałk, w roku 1941 roku, niemieccy okupanci założyli obóz jeniecki dla pojmanych na froncie żołnierzy sowieckich – Oflag 68. Początkowo zakładano, że miał być to obóz dla oficerów. Niemcy nie spodziewali się, że do niewoli trafi tak potężna ilość żołnierzy więc szybko zmienili status obozu w Suwałkach na Stalag IF Sudauen.

Według oficjalnych danych, funkcjonowanie Stalagu IF kosztowało życie 46 000 jeńców wojennych. Przetrzymywani w katastrofalnych warunkach, zagłodzeni i wykorzystywani do niewolniczej pracy umierali w cierpieniu. Był to obóz przeznaczony głównie dla jeńców sowieckich ale za drutami spotkać można było również Polaków, Francuzów czy ogromną ilość Włochów.

zaczęło się od filmu

Kontynuacja projektu Stalag

Misja rejestrowania wspomnień żyjących świadków

Po sukcesie filmu dokumentalnego „Stalag IF Sudauen”, reżyser filmu Krzysztof Dawid Kowalewski, otrzymał wiele kontaktów, do kolejnych świadków okresu II Wojny Światowej. Nie chcąc pozwolić odejść wspomnieniom wraz z ich powiernikom, filmowiec obrał sobie za cel kontynuowanie misji zapisywania filmowych relacji ostatnich żyjących ludzi, którzy mogą opowiadać o latach 40-ych XX wieku jako naoczni świadkowie. Dzieło to jest realizowane po dziś dzień a jego efekty są publikowane na kanale YouTube autora. Ogromna w tym zasługa Centrum Rozwoju Tradycji i Przyszłości, które sprawuje mecenat nad projektami pielęgnującymi pamięć i tożsamość kulturową.

Dzięki zebranym materiałom, twórca wraz z CRTP planują kolejne projekty dotykające tematów około historycznych, w tym wystaw i filmów.

piszą o nas
Docieranie do świadków i sympatyków możliwe jest dzięki mediom, które chętnie piszą o Naszej pracy.
„Suwalczanin zrobi film dokumentalny o niemieckim obozie jenieckim, który funkcjonował pod Suwałkami w czasie II Wojny Światowej. Krzysztof Kowalewski otrzymał na ten cel stypendium od suwalskiego urzędu miejskiego.”
Polskie Radio Białystok
Jakub Mikołajczuk
„Na początku września w suwalskim kinie odbyła się uroczysta premiera filmu, który spotkał się z bardzo dobrym przyjęciem.”
Suwalki.info
Damian Zawadzki
„Magnesem przykuwającym do foteli były nowe zdjęcia i fakty, dokumentujące wciąż bardzo mało znany fragment historii Suwałk, pełen nieludzkich okrucieństw, jakich Niemcy dopuszczali się na jeńcach wziętych do niewoli po napaści w czerwcu 1941 r. na ZSRR, swojego dotychczasowego sojusznika w podziale Polski i Europy.”
Suwalki24.pl
Wojciech Drażba
„Oprócz świadków, w filmie znalazły się wypowiedzi historyków – realia obozu przybliżają: dr Stefan Marcinkiewicz z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, dr Jarosław Schabieński z Instytutu Pamięci Narodowej, dr Krzysztof Skłodowski i Jerzy Brzozowski z Muzeum Okręgowego w Suwałkach oraz Andrzej Matusiewicz.”
Niebywałe Suwałki
Iwona Danilewicz
„Ponad półtoragodzinny materiał pokazał obraz funkcjonowania zbrodniczej machiny unicestwiania ludzkich istnień. Powstał on w oparciu o dostępne materiały historyczne oraz relacje świadków i historyków, z których siedem osób pojawiło się bezpośrednie w filmie. Wszystko to potwierdza, że w niemieckim obozie jenieckim zlokalizowanym na obszarze dzisiejszego osiedla Północ w wyniku głodu, zimna i chorób życie straciło kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy Armii Czerwonej. „
Dwutygodnik Suwalski
robimy to dla was!

Projekt powstaje dzięki wsparciu widzów

wesprzyj nas!