Otwarcie wystawy w Zespole Szkół Technicznych w Suwałkach
Wystawa „Z albumu dowódcy obozu…” zawitała do Zespołu Szkół Technicznych w Suwałkach
W październiku 2025 r. część niezwykłej wystawy fotograficznej „Z albumu dowódcy obozu…” została uroczyście otwarta w Zespole Szkół Technicznych w Suwałkach. To wyjątkowy powrót ekspozycji do szkolnych murów — w dodatku do instytucji, której autor projektu jest absolwentem.
„Powrót za szkolne mury ❤️
Wystawa ‘Z albumu dowódcy obozu…’, a właściwie jej część, została dziś otwarta w Zespole Szkół Technicznych w Suwałkach…”
— wpis z mediów społecznościowych Krzysztofa Kowalewskiego
Poniżej prezentujemy kompletną informację o wydarzeniu: od genezy projektu, przez znaczenie wystawy, po zaproszenie do zwiedzania jesienią i zimą.
Geneza wystawy „Z albumu dowódcy obozu…”
Pochodzenie zdjęć i pomysł wystawienniczy
Centralnym elementem wystawy są fotografie wykonane przez niemieckiego komendanta obozu Luftwaffe Sonderlager Ost Sudauen, który przed wojną pracował jako zawodowy fotograf. Zanim objął dowództwo w obozie jenieckim, artysta miał doświadczenie w fotografowaniu wyższych kręgów, nawet cesarza Austro-Węgier.
Podczas wojny, pomimo swojej roli w strukturach okupacyjnych, kontynuował działalność fotograficzną – dokumentując codzienne życie obozu, jeńców, warunki bytowe i atmosferę miejsca zniewolenia.
Koncepcja wystawy narodziła się w trakcie produkcji filmu dokumentalnego „Stalag IF Sudauen”, którego reżyser – Krzysztof Dawid Kowalewski – dążył do zebrania materiałów archiwalnych. Zdjęcia z albumu komendanta stały się filarem wizualnym tej opowieści.
W Suwałkach – od kina „Bałtyk” po ZST
Pierwotna wystawa odbyła się latem 2025 r. w przestrzeni dawnego kina „Bałtyk” przy ul. Kościuszki 24 w Suwałkach, od 14 do 31 lipca. Wernisaż wzbogacono o wykład dr Stefana Michała Marcinkiewicza – eksperta ds. obozów jenieckich – oraz spotkanie z kuratorem wystawy Krzysztofem Dawidem Kowalewskim, a także pokaz filmu.
W dniach, gdy ekspozycja była dostępna, odwiedziły ją tysiące osób, w tym goście z Polski i zagranicy, którzy podkreślali jej silny ładunek emocjonalny.
Po zakończeniu letniej ekspozycji, na zaproszenie dyrekcji ZST, wstawa przeniosła się do szkoły aby mogła pozostać dostępna lokalnej społeczności przez dłuższy czas.
Otwarcie wystawy w Zespole Szkół Technicznych w Suwałkach
Uroczystość i obecność społeczności szkolnej
W piątek 10 października 2025 r., w holu głównego budynku ZST odbyło się otwarcie wystawy. W obecności uczniów, nauczycieli i zaproszonych gości zaprezentowano wybrane fotografie z kolekcji, a kurator poprowadził rozmowę o kontekście historycznym i wartości zdjęć.
Jak informuje strona szkoły:
„Wystawę można podziwiać na holu szkoły do 24 października, następnie przeniesiona zostanie do sali 101.”
To rozwiązanie daje możliwość dłuższego dostęp do ekspozycji – uczniowie szkoły, mieszkańcy Suwałk i regionu będą mogli zwiedzać wystawę jesienią i częściowo zimą.
Partnerzy i osoby zaangażowane
Za przeniesienie ekspozycji do szkoły odpowiada Maciej Filipczuk, inicjator tej idei. W przygotowaniu zdjęć w formie wystawowej współpracowały:
- Stowarzyszenie „Nasza Suwalszczyzna” – organizator merytoryczny projektu
- Centrum Rozwoju Tradycji i Przyszłości (CRTP) – partner instytucjonalny
- dr Stefan Michał Marcinkiewicz – opiekun merytoryczny i prelegent podczas wernisażu
- Miasto Suwałki – współfinansujący projekt
Kurator projektu i autor zdjęć – absolwent szkoły – nie krył satysfakcji z możliwości prezentacji wystawy „na swoim gruncie”. Tworzy to silny symboliczny efekt: powrót dzieła do miejsca, które ukształtowało część jego drogi twórczej.
Dlaczego warto zobaczyć tę wystawę?
Unikatowy materiał historyczny
To jedna z niewielu – jeśli nie jedyna – wystawa, w której znajdują się fotografie wykonane przez samego komendanta obozu jenieckiego. To dokument w szczególnej perspektywie: artysta i jednocześnie przedstawiciel aparatu represji, obserwator i współtwórca rzeczywistości obozowej.
Zdjęcia łączą wartość dokumentalną i estetyczną – ich kompozycja, światło i kadry skłaniają do refleksji nad rolą fotografii jako medium pamięci i świadectwa.
Edukacja i dialog pokoleń
Wystawa w szkole ma ogromny potencjał edukacyjny – umożliwia uczniom bezpośredni kontakt z materiałem historycznym, prowokuje pytania o pamięć, winę, obserwację i rolę jednostki w systemie opresji.
Ponadto lokalny kontekst Suwałk, historii obozu Stalag IF Sudauen oraz pamięć regionu nadaje projektowi szczególne znaczenie społeczno – kulturowe.
Dostępność dla szerokiej publiczności
Dzięki inicjatywie przeniesienia wystawy do szkoły, ekspozycja nie ogranicza się tylko do okresu letniego – staje się częścią przestrzeni codziennej, dostępnej dla mieszkańców Suwałk i okolic przez całą jesień.
Zaproszenie i apel do zwiedzających
Serdecznie zapraszamy wszystkich mieszkańców Suwałk, uczniów ZST, nauczycieli, lokalne instytucje kultury, historyków, pasjonatów fotografii i historii do odwiedzenia tej wyjątkowej wystawy.
To nie tylko ekspozycja fotograficzna – to podróż w przeszłość, która stawia trudne pytania o rolę dokumentatora, odpowiedzialność i pamięć. W kontakcie z tymi obrazami każdy może odnaleźć własne refleksje.
Jeśli jesteś zainteresowany organizacją spotkania autorskiego, prelekcji w szkole lub oprowadzania kuratorskiego przy tej wystawie – daj znać. Chętnie udzielimy wsparcia merytorycznego i logistycznego.
Wesprzyj Nasze działania
Jeśli poruszyła Cię idea projektu „Stalag IF Sudauen”, jeśli uważasz – tak jak my – że są historie, które trzeba opowiadać odważnie, uczciwie i do końca, możesz pomóc Nam w tej drodze.
Dlatego, jeśli chcesz Nas wesprzeć i stać się częścią tej opowieści, możesz to zrobić symbolicznie – stawiając Nam wirtualną kawę poprzez platformę BuyCoffee.
☕️ Kliknij tutaj, by wesprzeć projekt:
