Początek nowego roku to czas podsumowań i analizy tego co wydarzyło się w poprzednich dwunastu miesiącach. Kończące się 365 dni obfitowało w pokazy filmu i spotkania autorskie. Rok 2022 był wyjątkowy głównie ze względu na premierę filmu dokumentalnego STALAG IF SUDAUEN. Film wyświetlony został na kilkunastu publicznych pokazach, w których w sumie udział wzięło kilka tysięcy osób. Część z tych seansów połączona była ze spotkaniami autorskimi, na których publiczność chętnie brała udział w dyskusji z twórcą filmu Krzysztofem Dawidem Kowalewskim. W poniższym wpisie chcemy przypomnieć wszystkie pokazy filmu w 2022 roku w kolejności chronologicznej.
Premiera filmu w kinie „Cinema Lumiere” w Suwałkach – 1.09.2022
Uroczysta premiera filmu dokumentalnego „Stalag IF Sudauen” odbyła się 1.09.2022 w Suwałkach. Przedsięwzięcie realizowane było w ramach stypendium artystycznego Miasta Suwałki, które otrzymał Krzysztof Dawid Kowalewski. Pokaz zorganizowany został przez Wydział Kultury Urzędu Miasta Suwałki i wzięło w Nim udział wielu znakomitych gości, min. prezydent Suwałk Pan Czesław Renkiewicz, zastępca prezydenta Suwałk Pan Roman Rynkowski, przewodniczący Rady Miasta Suwałki Pan Zdzisław Przełomiec, miejscy radni, dyrektorzy lokalnych instytucji, zainteresowani suwalczanie, miejscowe media oraz osoby współtworzące film: historycy, świadkowie oraz filmowcy.
Wielka premiera filmu dokumentalnego o nazistowskim obozie jenieckim
Premiera filmu została przez organizatorów włączona w miejskie obchody rocznicy wybuchu II Wojny Światowej.
Pokaz filmu dokumentalnego „Stalag IF Sudauen” zebrał niemal całą salę kina Cinema Lumiere ponieważ był zapowiedziany z odpowiednim wyprzedzeniem. Na chwilę przed rozpoczęciem seansu głos zabrał prezydent Suwałk – Pan Czesław Renkiewicz a chwilę po Nim zgromadzonych gości powitał Krzysztof Dawid Kowalewski – reżyser filmu.
Po zakończonym filmie widzowie, którzy mieli zaszczyt brać udział w premierowym pokazie dzielili się z twórcami swoimi wrażeniami. Film o Stalagu IF Sudauen dla niektórych był pierwszym zetknięciem z tematem.
W kuluarach uczestnicy pokazu przekazali twórcom swoje uznanie za pracę poświęconą nad filmem. Duże zainteresowanie zebranych wzbudzili świadkowie obecni na premierze: Pani Albertyna Zabłocka i Pan Henryk Ronij. Zebrani widzowie dopytywali o szczegóły związane z obozem jenieckim oraz czasami II Wojny Światowej. W pokazie brał też udział dr Stefan Marcinkiewicz z Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego, który oprócz tego, że w filmie wystąpił to miał swój ogromny wkład w jego powstanie i finalny kształt. Na pytania widzów odpowiadali również historyk – Pan Andrzej Matusiewicz, Krzysztof Dawid Kowalewski (reżyser filmu) oraz Dawid Lichota (współtwórca filmu).
W kuluarach uczestnicy pokazu dziękowali twórcy za powstały film dokumentalny i pytali o plany na przyszłość. Premiera zapoczątkowała pokazy filmu i spotkania autorskie w kolejnych miesiącach.
Frekwencja na pokazie: około 130 osób.
Pokaz filmu w Przerośli – 26.10.2022 – Pokazy filmu i spotkania autorskie ruszają na Suwalszczyznę
Po premierze filmu, która odbyła się w Suwałkach jako pierwsi chętni do organizacji pokazu zgłosili się mieszkańcy Przerośli. Inicjatorką przedsięwzięcia byłą Pani dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Przerośli – Angelika Wróblewska. Dzięki staraniom Pani dyrektor udało się zorganizować seans w Szkole Podstawowej w Przerośli z wykorzystaniem nadmuchiwanego ekranu. Na pokaz przyszło niemal 120 osób.
Licznie zebrani mieszkańcy Przerośli i okolic zostali również po seansie na spotkaniu autorskim z Krzysztofem Dawidem Kowalewskim. Dzielili się z reżyserem swoimi przemyśleniami „na gorąco” po filmie i zadawali pytania, które nasunęły im się po zakończeniu projekcji. Wśród zebranych była też osoba wyjątkowa. Jedna z Pań na widowni dzieliła się swoimi wspomnieniami z kontaktami z Włoskimi jeńcami wojennymi przebywającymi na Suwalszczyźnie. Gdy była małą dziewczynką, jeden z jeńców nauczył ją liczyć po włosku do dziesięciu.
Pokaz filmu dokumentalnego „Stalag IF Sudauen” w Przerośli był początkiem serii projekcji na Suwalszczyźnie. Dlaczego Przerośl była pierwszym otwartym pokazem filmu i pierwszym spotkaniem autorskim? Wszystko dzięki zaradności Pani dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Przerośli – Pani Angeliki Wróblewskiej. Jej determinacja i szybkość w działaniu pozwoliły na zorganizowanie dużego pokazu w niewielkiej miejscowości. Pokazy filmu i spotkania autorskie w Przerośli na pewno jeszcze w przyszłości będą miały miejsce.
Frekwencja na pokazie: około 120 osób
Maturzyści z Suwałk na jednym seansie – 27.10.2022
Jedną z idei powstania filmu dokumentalnego o zapomnianym obozie jenieckim Stalag IF (Oflag 68) było edukowanie młodzieży. Twórca filmu – Krzysztof Dawid Kowalewski już na początku nad filmem, podkreślał, że zależy mu na poniesieniu historii obozu do każdej suwalskiej szkoły.
Na świetny pomysł wpadł zastępca prezydenta Suwałk – Pan Roman Rynkowski, który we współpracy z Wydziałem Kultury UM Suwałki oraz Suwalskim Ośrodkiem Kultury zorganizowali pokaz filmu wraz ze spotkaniem autorskim maturzystom z niemal wszystkich suwalskich szkół. Uczniowie szkół średnich wypełnili prawie do ostatniego miejsca Salę im. Andrzeja Wajdy w Suwalskim Ośrodku Kultury.
Po zakończonej projekcji uczniowie chętnie zadawali twórcy pytania dotyczące pracy nad filmem oraz dociekali o szczegóły historii obozu. Reżyser filmu – Krzysztof Dawid Kowalewski opowiadał o kulisach powstawania dokumentu i o tym go spotkało w czasie zbierania materiału.
Warto organizować pokazy filmu i spotkania autorskie dla młodzieży bo to oni podadzą dalej wieść o tym co miało miejsce na ziemi na której żyją.
Frekwencja na pokazie: około 650 osób.
Sala w suwalskim kinie pękała w szwach – pokaz pod mecenatem firmy Laktopol – 3.11.2022 – Pokazy filmu i spotkania autorskie znajdują sponsorów
W listopadzie wróciliśmy do pokazów „Stalagu IF Sudauen” do świątyni filmu czyli do kina.
Pierwszy listopadowy seans odbył się pod patronatem firmy Laktopol. Jest to zakład eksportujący swoje produkty dosłownie w najdalsze zakątki świata – do Afryki, na Bliski Wschód i do Azji. Wsparcie projektu „Stalag IF Sudauen” przez firmę, która produkcję prowadzi w Suwałkach jest jasnym sygnałem, że kadra zarządzająca jest wrażliwa na wartościowe działania w związku z tym zdecydowali się na współpracę. Dla twórcy natomiast to dodatkowy wiatr w żagle, motywacja i przekonanie, że to co robi ma sens choć nie zawsze praca szła gładko. Mecenas pokazu przygotował dla widzów wchodzących na salę słodkie upominki.
Widownia zapełniła wszystkie miejsca w kinie Cinema Lumiere w Suwałkach. Przed seansem głos zabrał Krzysztof Dawid Kowalewski. Opowiedział krótko o pracy nad filmem i podziękował sponsorowi.
Po seansie wiele miłych słów i ciepłych gestów ze strony widzów zostało skierowanych w stronę reżysera filmu. Jak relacjonuje Krzysztof Dawid Kowalewski:
„Po filmie podszedł do mnie człowiek, na oko trzydzieści lat. Podał i rękę i podziękował za pracę nad dokumentem. Nadmienił, że jest Rosjaninem z pochodzenia i że bardzo dziękuje za rozdział w filmie tłumaczący wielonarodowościową strukturę jeńców obozu. Druga miła sytuacja to podziękowania od Pani, która ze łzami w oczach zapytała czy może mnie przytulić. Podziękowała za film i dodała, że jej Babcia bardzo chciała go zobaczyć ale niestety zmarła. To jedne z wielu bardzo pięknych gestów od widzów tamtego wieczoru. Bardzo przeżywam każdy taki emocjonalny znak od widowni.”
Warto organizować pokazy filmu i spotkania autorskie mając przy sobie tak silnego partnera jak Laktopol.
Frekwencja na pokazie: około 180 osób.
Spotkanie autorskie w Hotelu LOFT w Suwałkach – 4.11.2022
Pokaz filmu dokumentalnego „Stalag IF Sudauen” połączony ze spotkaniem autorskim w Hotelu LOFT był wydarzeniem bardzo wyjątkowym. Miejsce, w którym znajduje się Hotel jest bardzo ważne zwłaszcza pod względem historycznym ponieważ kiedyś znajdowały się tu carskie koszary. Jest to obiekt wyjątkowy w skali całego kraju. Klimatycznie Hotel LOFT bardzo pasuje do takich przedsięwzięć jak chociażby pokazy filmów o tematyce historycznej.
Widzowie na pokaz filmu i spotkanie autorskie zebrali się tłumnie wykupując wszystkie dostępne bilety. Potrzebne były dodatkowe krzesełka. Kolejny sygnał, że poruszony w filmie temat jest dla Suwalczan ważny być może ze względu na tajemniczość tego miejsca. Po projekcji odbyło się spotkanie podczas, którego Krzysztof Dawid Kowalewski, twórca dokumentu odpowiadał na pytania widowni. Usłyszał też słowa uznania od zebranych:
„Pewien Pan siedzący w pierwszym rzędzie powiedział, że jego zdaniem zrealizowany przeze mnie film nie jest ani filmem dokumentalnym, ani historycznym gdyż uważa on, że w takich filmach autorzy zawsze starają się włożyć widzowi do głowy jakiś swój przekaz natomiast „Stalag IF Sudauen” to w film pełen źródeł. Są tam dokumenty, zdjęcia, relacje świadków. „Pański film jest jak pełna szklanka czystej wody!” – podsumował wspomniany Pan. To jedna z najpiękniejszych recenzji jakie usłyszałem o filmie. A słyszałem ich naprawdę dużo.” – wspomina Kowalewski.
Spotkanie autorskie w Hotelu LOFT trwało dłużej niż sam film. Jak dało się usłyszeć z ust widzów film wywarł na Nich duże wrażenie dlatego zostali na rozmowę z twórcą. Po spotkaniu autor wymienił się z niektórymi gośćmi kontaktami gdyż jak się okazuje byli oni w posiadaniu ciekawych informacji i dojścia do kolejnych świadków wydarzeń II Wojny Światowej. Reżyser zadeklarował kontynuację pracy nad tematem obozu jenieckiego co spotkało się z aprobatą widowni ponieważ temat okazuje się być im bardziej niż ciekawy.
Prawdopodobnie pokazy filmu i spotkania autorskie w Hotelu LOFT będą jeszcze się odbywały w przyszłości dlatego zachęcamy do śledzenia mediów społecznościowych hotelu.
Frekwencja na pokazie: 130 osób.
Pokaz na zaproszenie Gminnego Ośrodka Kultury w Filipowie – 16.11.2022
Kolejny pokaz filmu ze spotkaniem autorskim odbył się w Filipowie. „Jestem wszędzie tam gdzie mnie zaproszą” – od początku powtarzał w mediach społecznościowych Krzysztof Dawid Kowalewski podczas gdy stawiano pytania o kolejne pokazy.
GOK w Filipowie to jedna z najlepiej działających tego typu instytucji na Suwalszczyźnie ponieważ często jest o nich głośno. Sekret sukcesu ośrodka kultury to ludzie: Ci, którzy biorą udział w organizowanych eventach ale też Ci, którzy nad ich organizacją pracują. A wszystko dopełnia pracowitość, pomysłowość i zorganizowanie szefowej GOK-u w Filipowie. Pani Barbara Orchowska – to ona była inicjatorką pokazu – znana jest z robienia wydarzeń z rozmachem. Nie mogła więc nie skorzystać z okazji by nie zaprosić twórcy „Stalagu IF Sudauen” do Filipowa dlatego by obraz mogła ujrzeć miejscowa społeczność.
Po seansie odbyło się ponad godzinne spotkanie autorskie podczas, którego zebrani mogli wysłuchać jak „od kuchni” wyglądała praca nad dokumentem. Widzów bardzo intrygowały tematy związane z obozem jenieckim oraz dalsza przyszłość projektu. Byli też tacy, którzy dzielili się tym co wiedzieli i co usłyszeli od bliskich członków rodziny na temat Stalagu IF. Twórca z pewnością wróci do Filipowa z kolejnymi filmami.
Frekwencja na pokazie: 70 osób.
Powrót za szkolne mury – Zespół Szkół Technicznych w Suwałkach – 25.11.2022 – Pokazy filmu i spotkania autorskie z młodzieżą szkolną
Pokazem szczególnym dla twórcy filmu było zaproszenie do szkoły, której jest absolwentem. Krzysztof Dawid Kowalewski skończył Technikum Mechatroniczne w Zespole Szkół Technicznych w Suwałkach. Inicjatorem spotkania był nauczyciel historii – Pan Maciej Filipczuk. Na seans zaproszeni zostali głównie uczniowie klas trzecich, którzy z zaciekawieniem zapoznali się z tematem obozu jenieckiego w Suwałkach, ponieważ jak się okazuje temat bardzo ich intrygował.
Dla Krzysztofa Dawida Kowalewskiego spotkanie w ZST z dawnymi nauczycielami było szczególne. Reżyser wspomina emocje jakie towarzyszyły pokazowi w „Zetce”:
„Bardzo miło było wrócić do szkoły, której jest się absolwentem. Przed projekcją usłyszałem miłe słowa z ust Pani dyrektor, która cieszyła się, że absolwent ZST zrealizował film, o którym głośno zrobiło się jeszcze przed jego premierą. Najbardziej wzruszające były jednak słowa mojego nauczyciela przedmiotów zawodowych, który uścisnął mi dłoń mówiąc: „Jestem z Ciebie dumny!”. To wspaniałe uczucie kiedy ludzie, którzy mają wkład w moje wychowanie i po części w to kim dziś jestem przekazują tak ogromne wsparcie duchowe i nie kryją swojego zadowolenia, że absolwent szkoły jest twórcą tak ważnego dzieła. Słowa pochwały i uznania usłyszałem też z ust mojej nauczycielki od historii – Pani Anety Stojanowskiej – Hościłowicz.”
Po zakończonej projekcji na twarzach młodych ludzi dało się zauważyć zdumienie a nawet przerażenie ponieważ nie byli świadomi tego jaki horror zgotowali niemieccy okupanci sowieckim jeńcom na ziemi na której mieszkają uczniowie i ich rodziny. Film dokumentalny „Stalag IF Sudauen” okazał się dla większości młodzieży pierwszym zetknięciem z tematem. Ich miny mówiły o emocjach jakie towarzyszyły im przy odkrywaniu kolejnych rozdziałów historii tego strasznego miejsca jakim był Stalag IF Sudauen (Oflag 68).
Autor filmu nie ukrywał, że chciałby aby pokazy filmu i spotkania autorskie w ZST odbywały się częściej ponieważ warto edukować młode pokolenie.
Frekwencja na pokazie: 130 osób.
Pokaz sponsorowany przez Catering Kalinka – 26.11.2022
W suwalskim kinie Cinema Lumiere w ostatnią sobotę listopada odbył się pokaz filmu „Stalag IF Sudauen”, który również zebrał pełną salę. Seans udało się zorganizować przy wsparciu ze strony firmy, która w Polsce północno – wschodniej jest bardzo znana – Catering Kalinka. Firma dowodzona przez Jana Kalinowskiego to specjaliści od organizacji imprez na najwyższym poziomie. Ich domena to wyśmienite jedzenie i gotowość do podjęcia niemal każdego zlecenia.
Dla twórców filmu posiadanie przy swoim boku tak silnego partnera jak Kalinka to otwarcie nowych możliwości ale też dużo więcej. To przede wszystkim znak, że projekt wizerunkowo jest na tyle silny i potrzebny, że właściciele rozpoznawalnych marek nie mają wątpliwości, że objęcie mecenatem wydarzeń związanych z filmem „Stalag IF Sudauen” to dobra decyzja.
Frekwencja na pokazie: 170 osób
Pokaz sponsorowany przez Hotel LOFT – 27.11.2022
Po spotkaniu autorskim na początku listopada zorganizowanym w Hotelu LOFT w Suwałkach między Krzysztofem Dawidem Kowalewskim a ciałem zarządzającym Hotelem „zaiskrzyło”. Padła propozycja współpracy, która zakończyła się objęciem mecenatem pokazu kinowego filmu. Seans odbył się on w Cinema Lumiere w Suwałkach w ostatnią niedzielę listopada. I był to pokaz z każdej strony wyjątkowy.
Bilety na pokaz filmu dokumentalnego rozeszły się na długo przed seansem. W dniu projekcji nie było dostępnych wejściówek. Jednak przed salą kina pojawili się tacy, którym bardzo zależało aby mimo wszystko zobaczyć „Stalag IF Sudauen” na dużym ekranie. Byli na tyle zdeterminowani, że zgodzili się zająć miejsca… na schodach!
Oblężenie! Tak wyglądała frekwencja na tym seansie. Setki ciekawych suwalczan i nie tylko na jednej sali.
Przed rozpoczęciem filmu głos zabrał twórca – Krzysztof Dawid Kowalewski. Jak na każdym pokazie wziął za mikrofon prosząc zebranych min. o kontakt jeśli posiadają w gronie swoich najbliższych osoby mogące opowiedzieć o wydarzeniach II Wojny Światowej. Po co? „Praca nad tematem obozu będzie kontynuowana” – zapewnia reżyser.
Frekwencja na pokazie: 190 osób
Wielki finał pokazów filmu i spotkań autorskich. Seans zamykający rok 2022 – Suwalski Ośrodek Kultury – 02.12.2022
Największy ogólnodostępny pokaz filmu „Stalag IF Sudauen” połączony ze spotkaniem autorskim odbył się na początku grudnia na Sali im. Andrzeja Wajdy w Suwalskim Ośrodku Kultury. Powstał on z inicjatywy Prezydenta Suwałk – Pana Czesława Renkiewicza a za organizację odpowiadali zastępca Prezydenta Suwałk – Pan Roman Rynkowski, Wydział Kultury Urzędu Miasta Suwałki oraz Suwalski Ośrodek Kultury.
Bilety na film rozeszły się co do jednej sztuki (to już chyba tradycja). Pokaz w SOK Suwałki był imponujący nie tylko ze względu na frekwencję, która jest możliwa dzięki pojemności sali. Na projekcję i spotkanie autorskie przyszło wiele osób, które ochoczo włączały się w dyskusję z reżyserem, zadawały ciekawe pytania i motywowały do dalszej pracy. Seans w takim miejscu to wielkie wydarzenie dla twórców filmu ale również sygnał o zaangażowaniu Miasta Suwałki w rozpowszechnianie wiedzy o historii Suwałk poprzez dystrybucję „Stalagu IF Sudauen”.
Grudniowym pokazem filmu w SOK Suwałki twórcy filmu chcieli zakończyć fizyczne projekcje i serię spotkań autorskich. Jednak popyt na nie był dużo większy niż się spodziewano.
Frekwencja na pokazie: około 650 osób
Pokaz dla uczniów II Liceum Ogólnokształcącego w Suwałkach – 08.12.2022
W II Liceum Ogólnokształcącym w Suwałkach Krzysztof Dawid Kowalewski pojawił się z inicjatywy nauczycielki historii – Pani Bożeny Pietrewicz Dąbrowskiej. Spotkanie z uczniami otworzył Pan wicedyrektor – Zbigniew Pawłowski natomiast po seansie odbyło się spotkanie autorskie.
Na pokaz zaproszeni zostali uczniowie klas drugich i trzecich. Po projekcji dzielili się z twórcą swoimi przemyśleniami i zadawali wiele pytań poszukując odpowiedzi na pytania, które pojawiły się w ich głowach po zakończeniu filmu.
Po spotkaniu reżyser odbył rozmowy z kilkoma uczennicami, które wyraziły podziw dla wykonanej pracy ale też podzieliły się swoimi historiami związanymi z członkami rodziny, którzy mieli doświadczenia z obozem jenieckim. Młodzi suwalczanie chętnie wysłuchali historii tego jak wyglądały prace nad filmem, ile osób było zaangażowanych w projekt i ile czasu pochłonęło przygotowanie dokumentu. Również grono pedagogiczne gratulowało twórcy końcowego efektu. Zgodnie podkreślali, że dobrze, że temat Stalagu IF po wielu latach został „odkurzony”.
Frekwencja na pokazie: około 200 osób.
Pokaz dla żołnierzy w Klubie Wojskowym w Suwałkach – 12.12.2022 – pokazy filmu i spotkania autorskie dla Polskiej armii
Ostatni pokaz 2022 roku odbył się w szczególnym miejscu. Z inicjatywy Pani Wiesławy Michałowskiej – kierownika Klubu Wojskowego przy 14. Suwalskim Pułku Artylerii Przeciwpancernej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Suwałkach zorganizowano pokaz dla żołnierzy suwalskiej jednostki.
W pokazie uczestniczyli zarówno żołnierze zawodowi jak i Ci, którzy przechodzą szkolenie w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej. Po seansie zaplanowane było spotkanie autorskie z reżyserem filmu jednak nie doszło ono do skutku przez trudne warunki pogodowe jakie tego dnia sparaliżowały północno – wschodnią Polskę. Jednak projekcja przebiegła bezproblemowo. Film bardzo zaciekawił mundurowych.
Wielu z żołnierzy pogłębiło swoją dotychczasową wiedzę dotyczącą obozu jenieckiego. Kilku przesłało też gratulacje reżyserowi za pośrednictwem internetu.
Dodatkowym miłym akcentem był prezent od dowódcy jednostki przekazany twórcy filmu w ramach podziękowań za możliwość zorganizowania projekcji dla wojskowych.
Frekwencja na pokazie: 70 osób.
Co przyniesie rok 2023?
Dotychczasowe pokazy zgromadziły w roku 2022 kilka tysięcy osób. Sądząc po wypełnionych salach podczas seansów i spotkań autorskich można śmiało powiedzieć, że temat obozu jenieckiego Stalag IF Sudauen jest ważny dla mieszkańców Suwałk i okolic. Ale nie tylko. Na pokazy przychodzili ludzie, którzy na codzień mieszkają w różnych częściach Polski. Czy odbędą się kolejne fizyczne pokazy filmu? Ciężko powiedzieć.
Twórcy przechodzą do rozmów z dystrybutorami. Czas pokaże co wyniknie z tych rozmów.
Czy widzowie będą mogli obejrzeć słynny album ze zdjęciami obozu? Pokazy filmu i spotkania autorskie połączone z wystawą?
W najbliższej przyszłości Krzysztof Dawid Kowalewski ma w planach zorganizowanie wystawy zdjęć z albumu, który nabył w trakcie poszukiwania materiałów do filmu. Album ten to unikat w skali kraju i wystawa zdjęć sama prosi się o to by ją zrobić.
Poza zdjęciami oczywiście kontynuowane są poszukiwania kolejnych świadków i kolejnych źródeł, zdjęć i wszystkiego co związane z obozem jeńców sowieckich osadzonym w Suwałkach podczas II Wojny Światowej.
Na koniec słowo o tym co padło już na spotkaniach autorskich. Twórcy filmu podjęli decyzję o kontynuowania historycznych tematów w przestrzeni internetowej. Dlatego też w niedalekiej przyszłości pojawią się informacje o uruchomieniu nowego projektu, który miejmy nadzieję przypadnie widzom do gustu i zainteresuje jeszcze bardziej publiczność w różnym wieku.
Podobnie jak miało to miejsce z filmem dokumentalnym „Stalag IF Sudauen” wiadomości dotyczące przyszłych materiałów będą się również pojawiały na www.stalag.pl
Najnowsze komentarze